جام جهانی ۲۰۲۲ و جدید‌ترین تکنولوژی ها

جام جهانی ۲۰۲۲ حس و حال بسیار متفاوتی درمقایسه با جام‌های قبلی خواهد داشت؛ این جام‌ جهانی با شگفتی‌ها و نخستین‌های بسیاری همراه است: برای اولین بار کشوری عربی میزبان این مراسم خواهد بود، برای اولین بار می‌توان هر روز سه مسابقه را تماشا کرد، برای اولین بار استادیوم‌ها در فاصله‌ی کمی از یکدیگر قرار گرفته‌اند و برای اولین بار مسابقات در زمانی متفاوت از سال و در پاییز برگزار می‌شوند؛ درواقع با توجه به گرمای شدید تابستانِ قطر، تاریخ برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲، اواخر نوامبر (۳۰ آبان) تا اواسط دسامبر (۲۷ آذر) مشخص شده و مدت زمان بازی‌ها هم ۲۹ روز خواهد بود.

قطر برای برگزاری مسابقات جام‌ جهانی، ورزشگاه‌های خود را به فناوری‌های بسیار نوآورانه و مبتکرانه‌ای مجهز و این جام جهانی را به رویدادی منحصر‌به‌فرد هم برای طرفداران فوتبال هم برای هواداران دنیای تکنولوژی تبدیل کرده است. برخی از این فناوری‌ها جدید و پیشرفته هستند و برخی دیگر تا‌به‌حال هرگز استفاده‌ نشده‌اند. درواقع جام جهانی ۲۰۲۲،‌ علاوه بر اینکه ویترینی برای جذاب‌تربن ورزش جهان محسوب می‌شود، فناوری‌های نوینی را هم به نمایش می‌گذارد که توجه تمام علاقه‌مندان به دنیای فناوری را به خود جلب می‌کند.

توپ‌های هوشمند

خطاهای مرتبط با آفساید، یکی از بحث‌برانگیز‌ترین خطاهای داوری در فوتبال است. بارها دیده‌ایم که طرفداران تیم فوتبالی از اشتباه داور در گرفتن آفساید به نفع تیم حریف ناراضی بوده و مدعی هستند که حق تیم محبوب‌شان ضایع شده؛ این موضوع حتی گاهی ممکن است روی نتیجه‌ی بازی تأثیر بگذارد و نتیجه به نفع تیم مقابل عوض شود.

قطر قصد دارد برای از بین بردن نگرانی‌های همیشگی طرفداران فوتبال در جام جهانی ۲۰۲۲ از توپ‌های هوشمندی استفاده کند که به سنسور‌هایی برای شناسایی آفساید مجهز هستند. اولین بار است که در رقابت‌های فوتبالی از توپی هوشمند استفاده می‌شود؛ این توپ‌های هوشمند «الریحله»، (به معنای سفر) نام دارند و از سیستم تعلیق آدیداس برای تشخیص آفساید استفاده می‌کنند. درواقع سنسوری که در مرکز توپ‌ها قرار داده شده، داده‌ها را ۵۰۰ بار بر ثانیه به اتاق پشت صحنه و برای سیستم کمک داور VAR ارسال می‌کند و با تشخیص دقیق نقطه‌ی ضربه، وضعیت آفساید را اطلاع می‌دهد.

فناوری آفساید نیمه‌خودکار و VAR

فیفا از چندی پیش اعلام کرده بود که از فناوری آفساید نیمه خودکار در جام جهانی قطر استفاده می‌شود. این سیستم، ابزاری پشتیبانی برای داوران است و به آن‌ها کمک می‌کند در طول مسابقات تصمیم‌های دقیق‌تر و سریع‌تری درباره‌ی آفسایدها بگیرند. این فناوری جدید از ۱۲ دوربین ردیابی در اطراف استادیوم استفاده کرده و به محض اینکه توپ توسط بازیکنی در موقعیت آفساید در زمین دریافت شود، هشداری برای کمک داور ویدیویی (VAR)‌ ارسال می‌کند.

استفاده از سیستم VAR در فوتبال تازگی ندارد، اما قرار است این سیستم در مسابقات جام جهانی قطر به بهترین شکل ممکن به‌کار‌ گرفته شود. چنانچه داور مسابقه درباره‌ی هرکدام از موارد زیر تصمیم اشتباه واضحی بگیرد یا حادثه‌ای جدی از دید او دور بماند؛ با استفاده از کمک داور ویدیویی صحنه بازبینی شده و به داور مسابقه اطلاع داده می‌شود:

• وجود شک و شبهه‌ای در گل پذیرفته شده ‌یا گل مردود اعلام شده
• خطای پنالتی اعلام شده یا خطای پنالتی اعلام نشده
• کارت قرمز مستقیم (شامل کارت زرد دوم نیست)
• اشتباه در اخراج بازیکنان

شناسایی انواع خطا یا هر نوع نقض قوانین فوتبال مانند خطای لمس توپ با دست، آفساید، خطای فیزیکی بین بازیکنان، تشخیص خطاها در محوطه‌ی پنالتی یا نزدیک به محوطه‌ی جریمه و صحت‌سنجی تشخیص‌ داور در این نواحی و بازسازی سه‌بعدی صحنه‌های بازی از دیگر مزایایی است که فناوری تشخیص آفساید نیمه‌خودکار و سیستم کمک داور ویدیویی در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر ارائه می‌دهند.

اپلیکیشن FIFA Player

قطر برای جام جهانی ۲۰۲۲، اپلیکیشنی به نام FIFA Player معرفی کرده است که امکان دسترسی سریع بازیکنان به داده‌های مرتبط با ارزیابی عملکردشان را فراهم می‌کند.

این برنامه در راستای چشم انداز ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ فیفا و با همکاری FIFPRO، گروهی از فوتبالیست‌های حرفه‌ای در جهان، توسعه داده شده و هدف آن استفاده‌ی بازیکنان از فناوری روز دنیا برای ارتقای سطح فوتبال در جهان است. اپلیکیشن FIFA Player برای اولین بار در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر استفاده خواهد شد و بازیکنان می‌توانند با نصب آن، بلافاصله پس از هر بازی آمارها، ارزیابی عملکرد و خطاهای خود را در بازی مشاهده کنند

استادیومی کاملاً ماژولار

یکی از استادیوم‌هایی که برای برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در نظر گرفته، به صورت کاملاً ماژولار طراحی شده است. طراحی ماژولار (Modular) یا مدولار، به نوعی طراحی گفته می‌شود که در آن سیستمی را به قطعات کوچک‌تر یا همان ماژول‌ها تقسیم می‌کنند. هرکدام از ماژول‌ها را می‌توان به‌طور مستقل ایجاد، اصلاح، جایگزین یا جابه‌جا کرد. استادیوم ۹۷۴ قطر، اولین استادیوم کاملاً ماژولار در تاریخ جام جهانی خواهد بود که ممکن است پس از اتمام مسابقات دیگر وجود نداشته باشد. این استادیوم چهل هزار نفری با الهام از لگو‌ها و با استفاده از کانتینرهای حمل‌ونقل و قاب‌های فولادی ماژولار ساخته شده و طراحی نوآورانه‌ و جذابی دارد.

فناوری ناوبری

در جام جهانی ۲۰۲۲ برای رفاه بیشتر تماشاگران و بازیکنان، اپلیکیشنی به نام اگر NavBuddy Qatar را منتشر کرده است که افراد می‌توانند به کمک آن، مسیر مورد نظر خود را انتخاب یا نزدیکترین سرویس بهداشتی یا رستوران را پیدا کنند.

علاوه‌بر‌این به کمک NavBuddy Qatar و حسگرهایی که در خیابان‌های دوحه قرار داده‌ شده‌اند، امکان برنامه‌ریزی و پیدا کردن مسیر‌های کم‌ترافیک هنگام رفتن به استادیوم‌ها فراهم شده است.